تاثیر آلودگی هوای شهر تهران بر روی خواص ضد میکروبی گیاه دارویی اسطو خودوس ( مطالعه موردی مناطق 6 ؛ 7 و 22 تهران )

اسطوخدوس گیاهی دارویی از تیره نعنائیان است که امروزه به عنوان گیاه زینتی در شهر ها کاشته می شود. با توجه به گرایش مردم در استفاده از گیاهان دارویی لازم بود بررسی گردد آیا گیاهان کاشته شده در مناطق شهری همان خواص گیاهان طبیعی را دارند یا به علت آلودگی هوای شهری برخی از خواص آنها تغییر می کند. به جهت تاثیر فراوان آلودگی هوا، خواص ضد میکروبی عصاره این گیاه بر روی چهار باکتری اشرشیاکلای و باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس ارئوس و سودوموناس ائروژینوزا، در دو غلظت متفاوت و با دو روش عصاره گیری آبی و متانولی در دو منطقه پاک و آلوده بررسی گردید. همچنین در این طرح خواص ضد میکروبی اسانس اسطوخدوس با دو آنتی بیوتیک جدید سفتی زوکسیم (ct) و سیپروفلوکسازین (cp ) مقایسه شد. نتایج نشان داد که عصاره های آبی سر شاخه های گلدار گیاه اسطوخدوس در دو منطقه هوای پاک و منطقه هوای ناپاک تهران فاقد فعالیت ضد میکروبی هستند و از این نظر تفاوتی بین آنها وجود ندارد. این نشان دهنده ی این است که مواد موثره دارویی اسطوخدوس در حلال آبی از سلول های گیاه اسطوخدوس خارج نشده اند. عصاره متانولی سرشاخه های گلدار گیاه اسطوخدوس درمنطقه ناپاک فاقد فعالیت ضد میکروبی هستند اما در منطقه پاک اثر بخش بوده اند. که این نتیجه نشان می دهد، هوای آلوده بر روی عدم اثر بخشی ترکیبات دارویی گیاهان موثر است. بنابراین باید به مردم هشدار داده شود که گیاهان اسطوخودوس کاشته شده در مناطق با هوای آلوده تهران ( خیابان - پارک - منازل ) صرفا گیاه زینتی بوده و ارزش دارویی ندارند. واژگان کلیدی : گیاهان دارویی، اسطوخدوس، آلودگی هوا، خواص ضد میکروبی، آنتی بیوتیک.